| بررسی مفهوم هسته در کلمات غیربسیط از منظر رویکرد ساختی |
| کد مقاله : 1129-ICIL2024-FULL |
| نویسندگان |
|
فائزه ارکان * هیئت علمی گروه مترجمی زبان انگلیسی و زبان شناسی- دانشکده علوم انسانی- دانشگاه حضرت معصومه(س) -قم |
| چکیده مقاله |
| در صرف ساختی برخلاف رویکردهای غیرساختی ، هسته نقش کلیدی را در تحلیل صرفی کلمات ندارد و ساخت مقولۀ نهایی برون‌دادهای فرایندهای واژه‌سازی را تعیین می‌کند. در این پژوهش، مسئلۀ هسته در کلمات غیربسیط فارسی بررسی شده و هدف، این بوده تا نشان دهد که آیا رویکرد ساختی می تواند در تحلیل جایگاه هسته نسبت به رویکردهای پارامتری (راست هسته یا چپ‌هسته) به هسته کارآمدتر باشد وتا چه میزان با چالش کمتری مواجه میشود. لذا، درچارچوب صرف ساختی شماری از کلمات غیربسیط تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که در نمونه‌های مشتق فارسی، وند اشتقاقی واحد واژگانی به شمار نمی‌آید و دارای برچسب مقوله‌ای نیست؛ لذا هسته محسوب نمی‌شود و مقولۀ کلمۀ غیربسیط در خود طرحوارۀ ساختی مشخّص میگردد. برطبق رویکرد ساختی، وند تنها نمود صوری بخشی از یک ساخت است و فقط بخشی از کلمات غیربسیط محسوب می شود و هسته به شمار نمی‌آید. همچنین، پذیرش رویکرد پارامتری در تعیین هسته اسامی مرکب فارسی که برخی راست‌هسته هستند،و برخی دیگر چپ-هسته، عدم انسجام و یکدستی در تحلیل را به همراه دارد. اما مزیت رویکرد ساختی نسبت به رویکرد پارامتری این است که تغییر در ترتیب هسته و وابسته در کلمات مرکب برای تحلیل دستوری مشکل‌ساز نیست. همچنین، می توان مفهوم هسته را تحت تأثیر مفهوم ساخت دانست و لذا، مفهوم نحوی از هسته، بی‌معنا است. مزیت دیگر این است که در انواع کلمات غیربسیط می توان تحلیلی عام نسبت به مسئله هسته ارائه داد، خواه مشتق ، خواه مرکب درون‌مرکز یا برون‌مرکزباشند. |
| کلیدواژه ها |
| هسته، طرحواره ساختی، رویکرد ساختی، مشتق، مرکب |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط |
