| بررسی مفهوم‌سازی‌های وزن در زبان فارسی با رویکرد زبان‌شناسی فرهنگی |
| کد مقاله : 1174-ICIL2024-FULL |
| نویسندگان |
|
علی فرخنده کلات *، شهلا شریفی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران |
| چکیده مقاله |
| در این مقاله به بررسی موضوع «مفهوم‌سازی‌های مقولة وزن در زبان فارسی» پرداخته شده است. پرسش‌های تحقیق عبارت است از این که «انواع مفهوم‌سازی‌های فرهنگی مفهوم وزن در زبان فارسی کدام است؟» و «واژه‌های مرتبط با آن در زبان فارسی در چه معانی‌ای به کار رفته است؟» چارچوب نظری که برای انجام این تحقیق استفاده شده است، یافته‌های زبان‌شناسی فرهنگی است که یکی از شاخه‌های تازه‌تأسیس دانش زبان‌شناسی است و بیشتر در قالب آراء و نظرات شریفیان (1391 و 1398) متجلی شده است. بر اساس این آراء، به مقوله‌بندی، طرح‌واره‌سازی و استعاره‌سازی به عنوان انواع اصلی مفهوم‌سازی فرهنگی توجه می‌شود. در ادامه مقاله به برخی از پژوهش‌های مرتبط در رابطه با طرح‌واره‌سازی، استعاره‌های مفهومی، مفهوم‌سازی‌های وزن و استعاره‌های مربوط به اضافه وزن و چاقی اشاره شده است. در بخش روش تحقیق نوع تحقیق بیان می‌شود که تحقیقی کتابخانه‌ای، توصیفی، تحلیلی و داده بنیاد است. در بخش ارائه و واکاوی داده‌ها، ابتدا به تعریف وزن و بیان معانی حقیقی و مجازی آن پرداخته شده، سپس استعاره‌های مربوط به وزن در قالب سه کلان‌استعارة «پدیده غیرمادی، جسم دارای وزن است»، «شدت وزن است» و «میزان اهمیت، وزن است» بررسی گردیده است. همچنین کوشش شده به تکمیل مبانی نظری برای استفاده از مجاز به عنوان یکی از ابزارهای تحلیل در زبان‌شناسی فرهنگی پرداخته شود. در پایان نتیجه‌گیری شد که طرح‌وارة وزنی یکی از طرح‌واره‌های فعال در زبان فارسی است که به عنوان حوزه مبدأ در ساخت استعاره‌های مربوط به وزن مورد استفاده قرار گرفته است. |
| کلیدواژه ها |
| زبان‌شناسی فرهنگی، وزن، مقوله‌بندی، طرح‌واره‌سازی، استعاره مفهومی، مجاز مفهومی |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
