| نمود ناقص در زبان کردی: رویکردی رده‌شناختی |
| کد مقاله : 1180-ICIL2024-FULL |
| نویسندگان |
|
زانیار نقشبندی *1، نیان فواد احمد2 1گروه زبان و ادبیات کردی، دانشگاه کردستان، سنندج 2گروه زبانشناسی و زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه کردستان، سنندج |
| چکیده مقاله |
| گونه‌های زبانی که به آنها کردی اطلاق می‌شود، در حوزه‌های مختلف دستور تفاوت‌های آشکاری دارند. یکی از این حوزه‌ها، مقولۀ صرفی ـ نحوی نمود فعل و ابزارهای زبانی صورتبندی انواع آن در ساخت‌های فعلی است. اگرچه در آثار توصیفی و تحلیلی پیشین نمود فعل در برخی گونه‌های کردی بررسی شده است، تاکنون این مقوله به‌صورت کلی و با نگاهی تطبیقی در طیفی گویا از گونه‌های کردی مطالعه نشده است. درهمین‌راستا، پژوهش حاضر کوشیده است تا با کاربست رویکردی رده‌شناختی، سازوکارهای بیان نمود را در گونه‌های شمالی، مرکزی و جنوبی کردی و نیز، گونه‌های هورامی بررسی نماید. رویکرد نظری اتخاذشده در پژوهش حاضر از آراء اسمیت (1997) برگرفته شده که در آن مقولۀ نمود به دو دستۀ دیدگاهی و موقعیتی تقسیم شده است. از آنجایی که بررسی رده‌شناختی ـ معنایی کلیۀ دسته‌های نمودی پیشنهاد‌شده از سوی اسمیت (1997) در این جستار نمی‌گنجد، تنها به مقولۀ نمود ناقص تداومی در گونه‌های کردی و هورامی پرداخته شد. بررسی داده-های جمع‌آوری‌شده نشان داد که نمود ناقص و زیرمقولات آن در گونه‌های کردی و هورامی از طریق طیف متنوعی از ابزارها و سازوکارهای زبانی نشان داده می‌شوند. نمود ناقص غیراستمراری در گونه‌های مذکور عمدتاً از طریق ابزارهای تصریفی نظیر وندهای نمودنما و همچنین، شناسه‌های فعلی صورتبندی می‌شود. مقوله نمود ناقص استمراری نیز، به‌وسیلۀ افعال کمکی و سازوکارهای دیگری، نظیر افزودن عناصر مستقل نحوی به‌همراه صورت صرف شدۀ فعل «بودن» و مصدر به افعال اصلی بیان می‌شود. |
| کلیدواژه ها |
| نمود، نمود ناقص، نمود تداومی، نمود عادتی، افعال فعالیتی، افعال تحققی،گونه‌های کردی |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط |
