| ساخت اضافه و تنوع بازنمایی آن در گونه‌های زبانی آبادی های شهرستان شمیرانات |
| کد مقاله : 1189-ICIL2024-FULL |
| نویسندگان |
|
فریار اخلاقی *1، معصومه زارعی2 1عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری
مدیر گروه زبان و گویش رایج 2گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. |
| چکیده مقاله |
| در سنت مطالعات گویش‌شناختی گوناگونی‌های گویشی از نظر ویژگی‌های نحوی کمتر از گوناگونی‌های واژگانی و آوایی مورد توجه بوده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی توصیفی- تحلیلی مقولۀ نحوی ساخت اضافه در گروه‌های اسمی و تنوع بازنمایی آن در گونه‌های زبانی آبادی‌های شهرستان شمیرانات است. پیکرۀ پژوهش از مطالعۀ میدانی و مصاحبۀ رودررو با گویشوران آبادی‌های بالای ده خانوار شهرستان شمیرانات (41 آبادی) حاصل شده است. ابزار گردآوری، پرسش‌نامۀ مورد استفاده در اطلس زبانی ایران است که در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در دست تدوین است. به منظور انجام پژوهش ابتدا گروه‌های اسمی دارای ساخت اضافه با هستۀ اسمی مفرد از پرسشنامه انتخاب شدند و معادل‌های گویشی آن‌ها از فایل‌های صوتی مصاحبه‌های زبانی آبادی‌های مورد پژوهش استخراج و با الفبای آوانگار استاندارد بین‌المللی IPA آوانویسی شد. سپس نوع بازنمایی ساخت اضافۀ فارسی در هر مورد تعیین و موارد از حیث تنوع، دسته‌بندی و در قالب جدول و نمودار مقایسه شدند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که در توالی هستۀ اسمی مفرد و وابستۀ اسمی/صفتی چهار الگو در این منطقه دیده می‌شود: «هسته-پیونده-وابسته»، «وابسته-پیونده-هسته»، «هسته-وابسته» و «وابسته-هسته». از 328 مورد گروه اسمی مورد بررسی، 74 درصد الگوی «هسته-پیونده-وابسته» را نشان می‌دهند و 26 درصد دیگر نشان‌دهندۀ الگو‌های دیگرند. |
| کلیدواژه ها |
| ساخت اضافه، گروه اسمی، وابستۀ اسمی، وابستۀ صفتی، شهرستان شمیرانات |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط |
