| تکواژهای وابستةدستوری زبان فارسی: رویکردی پیوستاری |
| کد مقاله : 1212-ICIL2024-FULL |
| نویسندگان |
|
سمن‌سا ماحوزی * دانشگاه علامه طباطبایی |
| چکیده مقاله |
| دسته‌بندی تکواژهای وابستة دستوری همواره از اساسی‌ترین مباحث حوزة صرف بوده‌است. تکواژهای وابستة دستوری اساساً شامل وندها و واژه‌بست‌ها می‌شوند. دو رویکرد اصلی به طبقه‌بندی انواع مختلف تکواژهای وابستة دستوری در زبان وجود دارد: رویکرد دوتایی و رویکرد پیوستاری. این پژوهش به تحلیل وندها و واژه‌بست‌های فارسی از منظر رویکرد پیوستاری پرداخته‌است. تا کنون در غالب پژوهش‌های مربوط به ماهیت و طبقه‌بندی وندها و واژه‌بست‌های زبان فارسی رویکرد دوتایی مبنای کار قرار گرفته‌است. این رویکرد مقولة تصریف و اشتقاق را از یک سو و مقولة وندافزایی و واژه‌بست‌افزایی را از سوی دیگر کاملاً جدا از یکدیگر می‌انگارد. این در حالی است که وندها و واژه‌بست‌های زبان فارسی در بسیاری از موارد رفتارهای مشابهی از خود نشان می‌دهند و حتی در طول زمان به یکدیگر مبدل می‌شوند. پژوهش حاضر به جای تفکیک این عناصر، به تحلیل و بررسی هر یک از تکواژهای وابستة دستوری در قالب یک پیوستار پرداخته‌است تا عملکرد این رویکرد در تحلیل این عناصر در زبان فارسی ارزیابی شود. بدین منظور گزیده‌ای از وندها و واژه‌بست‌های زبان فارسی از فرهنگ‌های جامع فارسی گردآوری شدند. از این مجموعه، ده مورد برای هدف این تحقیق انتخاب شدند. سپس میزان ویژگی‌های تصریفی، اشتقاقی و واژه‌بستی این تکواژها بر اساس شش معیار از یازده معیار پیشنهادی هسپلمث و سیمز (۲۰۱۰) برای تمایز تصریف و اشتقاق و چهار معیار تشخیص واژه‌بست سنجیده شد. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که رویکرد پیوستاری با در نظر گرفتن تمامی ویژگی‌های تکواژهای وابستة دستوری فارسی می‌تواند توصیف دقیق‌تری از وضعیت این عناصر ارائه دهد. |
| کلیدواژه ها |
| رویکرد پیوستاری، صرف، تکواژ وابستۀ دستوری، تصریف، اشتقاق، وند، واژه‌بست |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط |
